• ඉහත සඳහන් කරන ලද බොහෝ ගුණ ජලයට ලැබීමට හේතු වී ඇත්තේ ජල අණුවේ පවතින අනන්‍ය වූ භෞතික හා රසායනික ස්වභාවය යි.
• ජල අණුව, කුඩා, ධ්‍රැවීය, කෝණික අණුවකි.

δ+ භාගිකව ධන ආරෝපිත

δ– භාගිකව ඍණ ආරෝපිත

• ජල අණුවක් සෑදී ඇත්තේ ඔක්සිජන් (O) පරමාණුවකට හයිඩ්රජන් (H) පරමාණු දෙකක් සහසංයුජ බන්ධනවලින් 104.5° ක කෝණයක් සෑදෙන පරිදි බද්ධ වීමෙනි.
• ඔක්සිජන් පරමාණුව ඉලෙක්ට්‍රෝන වඩා ආකර්ෂණය කිරීම නිසා O- H අතර සහසංයුජ බන්ධනයේ ඉලෙක්ට්‍රෝන ඔක්සිජන් පරමාණුව දෙසට වඩාත් ළං වී තිබේ. මේ නිසා ඔක්සිජන් පරමාණුව මත කුඩා(භාගික) ඍණ ආරෝපිතයක් , හයිඩ්රජන් පරමාණුව මත කුඩා(භාගික) ධන ආරෝපිතයක් ද ඇති වේ.
• ඒ අනුව ජල අණුවේ එක් කෙළවරක්(ඔක්සිජන් පරමාණුව) ඍණ ආරෝපිතවද, අනෙක් කෙළවර(හයිඩ්‍රජන් පරමාණු) ධන ආරෝපිතව ද පැවතීම නිසා ජලය ධ්‍රැවීය (Polar) අණුවක් ලෙස හැඳින්වේ.
• ධ්‍රැවීයතාව යනු, අණුවක් තුළ අසාමාන්‍ය ලෙස ආරෝපණ ව්‍යාප්ත වී පැවතීමයි.
• ජල අණුවේ දෙකෙළවර ඇති H හා O පරමාණු මත ඇති මෙම කුඩා ධන හා ඍණ ආරෝපණ නිසා “ජල අණුවක් හා තවත් ජල අණුවක්” අතර දුර්වල ආකර්ෂණයක් ඇති වේ. මෙම දුර්වල ආකර්ෂණ බල “හයිඩ්රජන් බන්ධන” ලෙස හැඳින්වේ.
• ජල අණු විශාල සංඛ්‍යාවක් මෙසේ හයිඩ්රජන් බන්ධන මගින් එකිනෙකට ඇලී බැඳී පවතී.

ජලයේ හයිඩ්‍රජන් බන්ධන ( රූපය අදින්න)

• ජල අණු කුඩා වීම හා ජල අණුවේ ධ්‍රැවීයතාව මෙම හයිඩ්රජන් බන්ධන සෑදීමට මූලික හේතුව වේ.
• ජලය ද්‍රව අවස්ථාවේ පවතින විට මෙම හයිඩ්රජන් බන්ධන ඉතා දුර්වල හා ලෙහෙසියෙන් කැඩෙන සුලු (Fragile) වේ.
• මේ නිසා ද්‍රව අවස්ථාවේ දී ජල අණු අතර හයිඩ්රජන් බන්ධන කැඩීයාමත් නැවත සැදීමත් ඉතා ඉහළ සංඛ්‍යාතයකින් සිදු වෙමින් පවතී.
• මෙසේ ජල අණු විශාල සංඛ්‍යාවක් එකිනෙකට ආකර්ෂණය වී, හයිඩ්රජන් බන්ධන මගින් බැඳී තිබීම නිසා, ජලයට අනන්‍ය වූත් විශේෂිතවූත් ගුණාංග රාශියක් හිමි වී තිබේ.
• ජලයේ සියලු ගුණ පවත්වාගෙන යෑමට හයිඩ්‍රජන් බන්ධන මගින් ප්‍රධාන කාර්යයභාරයක් ඉටු කරයි.
• ජලයේ ධ්‍රැවීයතාව හා හයිඩ්රජන් බන්ධන සෑදීමේ හැකියාව නිසා “ජල අණු – ජල අණු” අතර සහ “ජල අණු හා වෙනත් අණු අතර” ආකර්ෂණයක් (බැඳී පවතින ස්වභාවයක්) ඇත. මෙම “ජල අණු -ජල අණු” අතර ඇති වන ආකර්ෂණ සංසක්ති බල ලෙසත් “ජල අණු හා වෙනත් අණු” අතර ඇතිවන ආකර්ෂණ ආසක්ති බල ලෙසත් හැඳින්වේ.

ජලයේ පවතින අනන්‍ය වූ ගුණ

ජලය ඉතා හොඳ ද්‍රාවකයක් වේ.

• අයනික සංයෝග සඳහාත් අයනික නොවන නමුත් හයිරොක්සිල් (-OH) කාණ්ඩ සහිත ග්ලූකෝස් වැනි සංයෝග සඳහාත් ජලය හොඳ ද්‍රාවකයක් ලෙස ක්‍රියා කරයි. මෙම අයන හෝ ධ්‍රැවීය කාණ්ඩ ජලය සමග ස්පර්ශ වූ ක්ෂණයෙහි ම ජල අණු ඒවා වට කර ගනී. මෙයට හේතුව වන්නේ ජලයේ ඇති ධ්‍රැවීයතාවය යි. ධන ආරෝපණ වටා ඍණ ආරෝපිත ඔක්සිජන් (O) පරමාණු සිටින ලෙසත් ඍණ ආරෝපණ වටා ධන ආරෝපිත හයිඩ්රජන් (H) පරමාණු සිටින ලෙසත් ජල අණු මෙම අණු වටා රොක් වේ. ජල අණුවලින් වට වූ එම අණු එකිනෙකින් වෙන් වී (විඝටනය වී), ජලය තුළ ද්‍රාව්‍ය වේ. එහෙත්, ධ්‍රැවීය නොවන තෙල්, මේද වැනි ද්‍රව්‍ය ජලයේ අද්‍රාව්‍ය වේ.

ජලයට ඉතා ඉහළ විශිෂ්ට තාප ධාරිතාවක් ඇත.

• ජලයේ විශිෂ්ට තාප ධාරිතාවය යනු. ජලය කිලෝග්‍රෑම් 1 ක (1 kg) උෂ්ණත්වය සෙල්සියස් අංශක 1 (1 °C) කින් ඉහළ දැමීමට අවශ්‍ය තාප ප්‍රමාණය යි. එනම්, ජලයේ විශිෂ්ට තාප ධාරිතාව 4200 Jkg^{-1 o}C^-1 වේ. මේ නිසා විශාල ශක්ති ප්‍රමාණයක් අවශෝෂණය කළ ද ජලයේ උෂ්ණත්වය ඉහළ යන්නේ ඉතා සුළු වශයෙනි. මෙයට හේතුව ජල අණු අතර ඇති අධික හයිඩ්රජන් බන්ධන ප්‍රමාණය බිඳ හෙලීමට විශාල තාප ප්‍රමාණයක් අවශ්‍ය වීමයි.

ජලයට අධික වාෂ්පීකරණයේ ගුප්ත තාපයක් ඇත.

• ජලයේ වාෂ්පීකරණයේ ගුප්ත තාපය යනු ජලය ග්‍රෑම් 1 (1 g) ක් නටන උෂ්ණත්වයේ දී එනම්, 100 °C හි දී ද්‍රව අවස්ථාවේ සිට 100 °C වාෂ්ප අවස්ථාවට පත් වීම සඳහා අවශෝෂණය කරන තාප ප්‍රමාණය යි. මෙම අගය ද ඉතා ඉහළ වන අතර එය ඉහළ යාමට හේතුව වන්නේ ද ජල අණු අතර ඇති අධික හයිඩ්රජන් බන්ධන ප්‍රමාණය යි. එබැවින්, ජල අණු අතර හයිඩ්රජන් බන්ධන බිඳ එම අණු වාෂ්ප ලෙස මුදා හැරීමට අවශ්‍ය වන ශක්තිය ඉතා විශාල වේ.

ජලයට ඉහළ විලයනයේ ගුප්ත තාපයක් ඇත.

• ජලයේ විලයනයේ ගුප්ත තාපය යනු 0 °C පවතින ද්‍රව ජලය 0 °C පවතින ඝන අයිස් බවට පත්වීමේ දී පිට කරන ශක්ති (තාපය) ප්‍රමාණය යි. මෙම අගය ද ඉතා ඉහළ වන අතර, එබැවින් ඝන අයිස්, ද්‍රව ජලය බවට පත්වීමට ද ඉතා විශාල තාප ප්‍රමාණයක් අවශෝෂණය කළ යුතු වේ.

ජලයට ඉහළ පෘෂ්ඨික ආතතියක් ඇත.

• ද්‍රවයක පෘෂ්ඨික ආතතිය යනු, යම්කිසි ද්‍රව පෘෂ්ඨයක් ඇදීමට හෝ බිඳීමට යෙදිය යුතු බලය පිළිබඳව වන මිනුමකි. ජල අණු අතර පවතින අධික සංසක්ති බල නිසා ජලයේ පෘෂ්ඨික ආතතිය ඉහළ අගයක් ගනී.

ජලයට අඩු දුස්සාවීත්‍රාවයක් ඇත.

• දුස්සාවීත්‍රාවය යනු, ද්‍රවයක් ගලා යෑමට දක්වන ප්‍රතිරෝධීතාව පිළිබඳව වන මිනුමයි. පැණි වර්ග වැනි ද්‍රවවලට සාපේක්ෂව කාමර උෂ්ණත්වයේ දී සංශුද්ධ ජලයට අඩු දුස්සාවීත්‍රාවයක් පවතී. එබැවින් ජලය ඉතා හොඳින් ගලා යයි.

ජලය මිදීමේ දී ප්‍රසාරණය වී එහි ඝනත්වය අඩු වේ.

• සාමාන්‍යයෙන් උෂ්ණත්වය වැඩි වීමේ දී ද්‍රවයක ඝනත්වය අඩු වන අතර, උෂ්ණත්වය අඩු වීමේ දී ද්‍රවයක ඝනත්වය වැඩි වේ. නමුත්, ජලයේ උෂ්ණත්වය 4 °C ට වඩා අඩු වන විට ජලය මිදීම (හිමායනය වීම) ඇරඹී අයිස් කුට්ටි එනම්, ස්ඵටික දැලිසක් සාදයි. එබැවින්, ජලයට උපරිම ඝනත්වයක් පවතිනුයේ 4 °C දී වන අතර අයිස්වල ඝනත්වය ජලයට වඩා අඩු වේ.

ජලය පාරදෘශ්‍ය වේ.

• ජලයේ පාරදෘශ්‍යභාවය නිසා පිරිසිදු ජලය තුළින් ආලෝකයට සෑහෙන ගැඹුරක් දක්වා ගමන් කළ හැකි ය. එනම්, ජලජ ශාක හා ශාක ප්ලවාංගවලට ප්‍රභාසංශ්ලේෂණය කිරීමට ආලෝකය ලබා ගත හැක්කේ ජලයේ ඉහළ පාරදෘශ්‍යභාවය හේතුවෙනි. මෙය ජලජ ජීවීන්ගේ පැවැත්මට ඉමහත් රුකුලක් වේ.

ජල අණුව ධ්‍රැවීය වීමට හා අනෙක් ජල අණු සමග හයිඩ්රජන් බන්ධන මගින් එකිනෙකට සම්බන්ධව ජාලයක් සේ පැවතීමට ජල අණුවේ කුඩා බව හා කාමර උෂ්ණත්වයේ දී ජලය ද්‍රව ආකාරයෙන් පැවතීම වැදගත් වේ.