කාන්තාර

කාන්තාර (Deserts)

ව්‍යාප්තිය

  • කාන්තාර, උතුරු හා දකුණු අක්ෂාංශ 30° ආසන්නයේ පවතින (උදා: සහරා) හෝ මහාද්වීප මධ්‍යයේ පවතින (උදා. උතුරු මධ්‍යම ආසියාවේ පවතින ගෝබි කාන්තාරය) නිවර්තන හෝ සෞම්‍ය කලාපික බියෝමයකි. 

වර්ෂාපතනය

  • මේ බියෝමයේ ව්‍යාප්තිය තීරණය වන්නේ සාමාන්‍ය වාර්ෂික වර්ෂාපතනය 300 mm ට අඩු ප්‍රදේශවල බඳු, ප්‍රයෝජ්‍ය ජලය නොතිබීම මඟිනි.

උෂ්ණත්වය

  • උෂ්ණත්වය සෘතුමයව හෝ  දෛනිකව විචලන දක්වයි.
  • උෂ්ණ කාන්තාරවල උෂ්ණත්වය 50°C ඉක්මවන අතර, ශීත කාන්තාරවල එය -30°C ට වඩා පහළ යයි.

ශාක

  • කාන්තාරවල මුඩු බිම් බහුල ය.
  • වෘක්ෂලතාදිය හමු වේ නම් ඉතා සුළුවෙන් වන අතර, ඒවා පුළුල්ව විසිරි ඇත.
  • ඉහළ උෂ්ණත්වය මෙන්ම සහ ජල හිඟතාවන්ට ඔරොත්තු දීමට කාන්තාර ශාකවල අනුවර්තන පවතී.
    1. මාංසල ශාක දේහය (උදා – පතොක්, ඉයුෆෝබියා ශාක) සහිතය.
    2. බොහෝ ශාක ප්‍රභාසංශ්ලේෂණයේ C4 මාර්ගය දක්වයි.
    3. පඳුරුවල ගැඹුරු මුල් ඇත.
    4. තාපය සහ වියළීම දරා ගැනීමේ හැකියාව ඇත.
    5. පත්‍ර පෘෂ්ඨ ක්ෂේත්‍රඵලය ක්ෂීණ වීම.
    6. කණ්ඨක (කටු) තිබීම.
    7. පත්‍ර තුළ විෂ තිබීම.

සතුන්

  • කාන්තාරවල නිශාචර සත්ව විශේෂ බහුල ය.
  • ජල සංරක්ෂණය ද සතුන්ගේ කැපී පෙනෙන ලක්ෂණයක් ලෙස හමු වේ.
  • ඇතැම් සතුන් බීජවල ඇති කාබෝහයිඩ්‍රේට බිඳ දැමීමෙන් ලැබෙන ජලයෙන් පමණක් ජීවත් වේ.
  • සතුන්ට සර්පයෝ, කටුස්සෝ, කුරුමිණියෝ, කුහුඹුවෝ, ගෝනුස්සෝ, කෘන්තකයෝ සහ පක්ෂීහු අයත් ය.

මානව බලපෑම්

  • මේ ප්‍රදේශ මානව ජනාවාස සහ කෘෂිකාර්මික බිම් බවට පරිවර්තනය කර ඇති බැවින් ඒවායේ ස්වාභාවික ජෛව විවිධත්වය අඩු වී ඇත.
  • මානව ජනාවාසවලට සහ කෘෂිකාර්මික ප්‍රදේශවලට ගැඹුරු ළිං සහ හොඳින් සංවර්ධනය වූ ජල පරිවහන පද්ධති මඟින් පහසුකම් සපයා ඇත.

0.00 – 22.30 දක්වා කාන්තාර පිළිබඳව අන්තර්ගත වේ.

error: කොපි කරන්න තහනම්!!!